Theo thông báo từ Hội Vật lý Việt Nam ngày 06/7/2021, TS. Đỗ Thị Hoài, cán bộ Phòng Vật lý thiên văn và Vũ trụ, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam đã đoạt giải “Nhà Vật lý trẻ triển vọng” cùng với hai ứng viên khác là TS. Tạ Văn Dương (Học viện Kỹ thuật quân sự) và TS. Phạm Văn Việt (ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia TP.HCM). Đây là lần đầu tiên giải thưởng này được trao nhân dịp kỷ niệm 55 năm thành lập Hội Vật lý Việt Nam (1966-2021). TS. Đỗ Thị Hoài nhận giải thưởng cho một chuỗi công trình nghiên cứu đăng trên tạp chí SCI uy tín của lĩnh vực thiên văn học về hình thái và động học lớp vỏ những ngôi sao già như R Dor, EP Aqr và Mira Ceti.
Giải thưởng “Nhà Vật lý trẻ triển vọng” là giải thưởng của Hội Vật lý Việt Nam được trao 2 năm một lần cho các nhà vật lý Việt Nam dưới 40 tuổi. Giải thưởng nhằm “khích lệ và tôn vinh các nhà vật lý trẻ có thành tích nổi bật trong nghiên cứu cơ bản, phát triển và ứng dụng công nghệ, đào tạo và giảng dạy vật lý”. Theo quy chế giải thưởng, đối tượng xét chọn trao giải là các công trình nghiên cứu nổi bật thuộc lĩnh vực xét tặng giải thưởng, được công bố trên các tạp chí khoa học quốc tế có uy tín hoặc được cấp bằng độc quyền sáng chế ở trong và ngoài nước, hoặc được triển khai ứng dụng; đã có đóng góp hoặc có triển vọng đóng góp đem lại hiệu quả nổi bật cho cộng đồng và đất nước.
TS. Đỗ Thị Hoài sinh năm 1987, tốt nghiệp hệ Cử nhân Chất lượng cao ngành Sư phạm Lý, ĐH Sư phạm Hà Nội, năm 2009, dưới sự hướng dẫn của GS. Pierre Darriulat, chủ đề luận văn là tương tác của hệ nhiều vật, thuộc một vấn đề khó trong thiên văn học; Năm 2010 – 2011, cô tiếp tục học cao học tại Viện Vật lý. Chủ đề nghiên cứu của luận văn cao học là về tương tác của tia vũ trụ năng lượng siêu cao với vật chất trong khí quyển; Trong khuôn khổ hợp tác đồng hướng giữa Đài thiên văn Paris và Viện Vật lý (năm 2012-2015), dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Thibaut Le Bertre và GS. Pierre Darriulat, cô nhận bằng tiến sĩ năm 2015 với chủ đề nghiên cứu vật lý thiên văn về đối tượng sao già.
Từ khi tốt nghiệp ĐH đến nay TS. Hoài công tác tại Phòng Vật lý thiên văn và Vũ trụ, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam. Hướng nghiên cứu chính của cô là về những ngôi sao già. Đến nay, TS. Hoài và các cộng sự trong nhóm nghiên cứu đã công bố trên 30 bài báo quốc tế, trong đó liên quan đến hướng nghiên cứu chính về ngôi sao già là 15 bài SCI. Các bài báo đều được đăng trên các tạp chí quốc tế uy tín như tạp chí Monthly Notice of Royal Astronomical Society (MNRAS) và tạp chí Astronomy and astrophysics (AnA). Các kết quả nghiên cứu của cô và đồng nghiệp góp phần làm sáng tỏ dần cơ chế phá vỡ cấu trúc đối xứng của sao.
“Mặc dù, nghiên cứu sao già đã đạt được nhiều tiến bộ trong những thập kỷ vừa qua nhưng vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời giải đáp, đây sẽ vẫn là chủ đề nghiên cứu của nhóm trong thời gian tới”, TS. Hoài cho biết.
Được nhận Giải thưởng “Nhà Vật lý trẻ triển vọng” của Hội Vật lý Việt Nam là một vinh dự, một sự động viên, ghi nhận đúng lúc những nỗ lực, đóng góp của các nhà vật lý trẻ của Việt Nam nói chung và TS. Đỗ Thị Hoài nói riêng.
Tác giả: Minh Tâm
