Ngày 18/10/2019 tại Hà Nội, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) và Tập đoàn Sumitomo (Nhật Bản) đã thực hiện Lễ kí kết gói thầu “Vệ tinh LOTUSat-1, thiết bị và đào tạo nhân lực”, thuộc Dự án Trung Tâm Vũ trụ Việt Nam.
Đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Nhật Bản tại Việt Nam ngài Umeda Kunio; Bộ trưởng Bộ Khoa học Công nghệ Chu Ngọc Anh; Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam Giáo sư, Viện sĩ Châu Văn Minh và lãnh đạo các Bộ, ban, ngành, cùng đại diện các đối tác trong nước và Nhật Bản như Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI), Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), Cơ quan hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA),… đã đến tham dự.
Các đại biểu tham dự Lễ kí kết tại Trung tâm Vũ trụ Việt Nam.
Tại buổi lễ, Giáo sư, Viện sỹ Châu Văn Minh đã gửi lời cảm ơn đến sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Chính phủ cùng sự phối hợp hiệu quả của các Bộ, ngành, Ủy ban Vũ trụ Việt Nam đối với dự án Trung tâm Vũ trụ Việt Nam nói riêng và lĩnh vực nghiên cứu phát triển công nghệ vũ trụ của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nói chung. Đồng thời ông cũng bày tỏ sự cảm ơn đến những nỗ lực hợp tác của Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam, Bộ Kinh tế, thương mại và công nghiệp Nhật Bản (METI), Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) và các nhà thầu đã vượt qua khó khăn để đạt được những kết quả ban đầu trong việc triển khai thực hiện dự án “Trung tâm Vũ trụ Việt Nam”.
Phía Nhật Bản, ông Kunio Umeda, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam cũng bày tỏ sự vui mừng khi được chứng kiến buổi lễ kí kết quan trọng này. Trong phần phát biểu của mình, ông Kunio Umeda còn chia sẻ một số thông tin cá nhân ông với vệ tinh LotuSat-1 “Tám năm về trước, vào tháng 3 năm 2011, đã xảy ra trận động đất quy mô lớn tại vùng Đông Bắc Nhật Bản. Đây cũng chính là ngày mà tôi đang trao đổi với các bên liên quan về tình hình tiến độ của dự án tại phòng họp của Bộ Ngoại giao Nhật Bản. Vài năm sau đó, vào thời điểm cách đây 3 năm, khi đến đây nhậm chức Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam, tôi đã bất ngờ khi dự án vẫn chưa được thực hiện vì một số lý do. Bên cạnh đó, dự án đã phải điều chỉnh lại ngay trước thời điểm ký kết hợp đồng hai năm trước”.
Tuy nhiên ông Kuni Umeda khẳng định “Là một biểu tượng của quan hệ hợp tác Nhật – Việt và chắc chắn sẽ góp phần vào tương lai của Việt Nam – gói thầu vệ tinh là dự án mà tôi luôn mong muốn triển khai thực hiện. Vệ tinh Lotus-1 là vệ tinh radar đầu tiên do Việt Nam sở hữu, sẽ góp phần ứng phó với thiên tai và biến đổi khí hậu trên toàn lãnh thổ Việt Nam gồm cả trên biển. Tôi tin tưởng rằng vệ tinh này không chỉ đóng góp cho sự phát triển bền vững của Việt Nam mà còn góp phần quan trọng vào sự ổn định và phồn vinh của toàn khu vực Đông Á”.
Dự án “Trung tâm Vũ trụ Việt Nam” được Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư vào năm 2009, đây là dự án trọng điểm quốc gia được đầu tư lớn nhất khoa học và công nghệ từ trước tới nay.
Dự án được thực hiện nhằm mục tiêu: Góp phần nâng cấp và phát triển hệ thống cảnh báo và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và thiên tai, quản lý nguồn tài nguyên thiên nhiên và giám sát môi trường, phục vụ phát triển kinh tế – xã hội; Phát triển cơ sở hạ tầng Trung tâm Vũ trụ Quốc gia, từng bước phát triển và tiếp nhận chuyển giao công nghệ để tiến tới làm chủ công nghệ, tự sản xuất vệ tinh nhỏ quan sát trái đất riêng của Việt Nam theo mục tiêu đặt ra trong “Chiến lược nghiên cứu và ứng dụng CNVT đến năm 2020” qua đó phát triển khoa học công nghệ và thúc đẩy các ngành công nghiệp công nghệ cao liên quan tới công nghệ vũ trụ.
Đại diện lãnh đạo Trung tâm Vũ trụ Việt Nam (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) và Tập đoàn Sumitomo (Nhật Bản) kí kết gói thầu.
Mục tiêu của Gói thầu “Vệ tinh LOTUSat-1, thiết bị và đào tạo nhân lực” thuộc dự án Trung tâm Vũ trụ Việt Nam là phát triển và đưa vào sử dụng thành công vệ tinh quan sát trái đất LOTUSat-1 sử dụng cảm biến radar có khẩu độ tổng hợp. Vệ tinh LOTUSat-1 có khả năng chụp ảnh trái đất với độ phân giải cao trong mọi điều kiện thời tiết cả ngày lẫn đêm. Dữ liệu ảnh thu nhận từ vệ tinh LOTUSat-1 sẽ đáp ứng được nhu cầu cấp bách về nguồn ảnh, cung cấp các thông tin chính xác và kịp thời nhằm ứng phó để giảm thiểu các tác động của thảm họa thiên nhiên và biến đổi khí hậu, quản lý nguồn tài nguyên thiên nhiên và giám sát môi trường, phục vụ phát triển kinh tế – xã hội; Triển khai và đưa vào hoạt động hệ thống gồm Trạm mặt đất, Trung tâm điều hành vệ tinh, Trung tâm khai thác dữ liệu vệ tinh và hạ tầng công nghệ thông tin; Đồng thời, đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao thông qua Khóa đào tạo vệ tinh nâng cao tại cơ sở chế tạo vệ tinh và Khóa đào tạo ứng dụng dữ liệu ảnh vệ tinh.
Vệ tinh LOTUSat-1 được thiết kế, chế tạo bởi tập đoàn NEC, dự kiến được phóng vào năm 2023. Quá trình đào tạo và chuyển giao công nghệ được thực hiện tại nhà máy sản xuất vệ tinh của Tập đoàn NEC ở Nhật Bản. Đây là dự án vệ tinh quan sát trái đất đầu tiên được điều phối bởi một công ty Nhật Bản sử dụng vốn vay ODA theo điều khoản đặc biệt dành cho đối tác kinh tế (STEP) từ Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA).
Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm tại Lễ kí kết.
Tại buổi lễ, ông Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cho biết: “Từ khi bắt đầu dự án, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Chính phủ, sự phối hợp hiệu quả của các Bộ, ngành, Ủy ban Vũ trụ Việt Nam, sự hợp tác của Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam; Bộ Kinh tế, thương mại và công nghiệp Nhật Bản; Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản; Cơ quan vũ trụ Nhật Bản và các nhà thầu như Tập đoàn Sumitomo, tập đoàn NEC; và sự chỉ đạo trực tiếp của Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam giúp Trung tâm Vũ trụ Việt Nam vượt qua những khó khăn ban đầu để triển khai dự án và có được kết quả bước đầu”.
Phía Nhật Bản cũng đánh giá cao những nỗ lực mà hai bên đã tiến hành thực hiện, đồng thời cho biết sẽ tiếp tục phối hợp với tinh thần trách nhiệm cao nhất để thực hiện gói thầu một cách hiệu quả. “Tôi cho rằng dự án này sẽ là bước khởi đầu lớn góp phần thúc đẩy việc xây dựng cơ sở chế tạo vệ tinh và đào tạo nhân lực, cũng như mở ra con đường đi tới việc có thể tự chế tạo vệ tinh của Việt Nam trong tương lai. Trong thời gian tới, thông qua dự án này, Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản có quan điểm sẽ tiếp tục đóng góp tối đa cho sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp vũ trụ của Việt Nam”, ông Osuke Asai, Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản khẳng định.
Cũng tại buổi lễ, ông Phạm Anh Tuấn đã trình bày báo cáo cập nhật về tình hình thực hiện Dự án và kế hoạch phát triển vệ tinh “Made in Vietnam” của Trung tâm Vũ trụ Việt Nam. Đại diện phía Nhật Bản giới thiệu về công nghệ vệ tinh được dùng trong Dự án.
| Vệ tinh LOTUSat-1 có thể cung cấp ảnh vệ tinh theo ba chế độ chụp ảnh: Chế độ điểm với độ phân giải không gian tốt nhất 1m; Chế độ dải với độ phân giải không gian 2m; Chế độ chụp quét với độ phân giải không gian 16m. Vệ tinh hoạt động trên quỹ đạo ~ 500km đồng bộ mặt trời, quỹ đạo Dawn-dusk. Thời gian hoạt động của vệ tinh là trên 5 năm. Vệ tinh có tốc độ dữ liệu tối đa lên đến 832 Mbps. |
